03.02.2021

Postanowienie SN z dnia 3 lutego 2021 r., sygn. V CZ 1/21

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marian Kocon (przewodniczący)
‎SSN Krzysztof Strzelczyk
‎SSN Maria Szulc (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa M. G.
‎przeciwko (...) Bank S.A. w W.
‎o ustalenie,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 3 lutego 2021 r.,
‎zażalenia powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...)
‎z dnia 24 września 2020 r., sygn. akt I ACa (...),

uchyla zaskarżony wyrok, pozostawiając rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego w orzeczeniu kończącym.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny w (…) uchylił wyrok Sądu Okręgowego w W. z dnia 19 lutego 2020 r. sygn. XIIC (…) ustalający, że umowa kredytu na cele mieszkaniowe z dnia 27 lutego 2017 r. jest nieważna i przekazał sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania.

Wskazał, że podstawą orzeczenia Sądu pierwszej instancji była nieważność umowy z uwagi na abuzywność klauzul indeksacyjnych dotyczących świadczeń głównych stron, bo określają zobowiązanie banku do wypłaty kredytu oraz zobowiązanie wnioskodawcy do jego spłaty, wobec czego w przypadku nieprecyzyjnego określenia tych świadczeń, na skutek eliminacji klauzul niedozwolonych, umowę kredytu zawierającą takie postanowienia należy postrzegać jako nieważną wobec naruszenia art. 69 ust. 1 prawa bankowego oraz, iż nie ma możliwości wykonania umowy z pominięciem klauzul niedozwolonych. Sąd drugiej instancji podzielił pogląd, że wskazane przez Sąd Okręgowy postanowienia umowy dotyczące przeliczenia sumy kredytu na CHF i opracowania harmonogramu spłaty w tej walucie i kolejne przeliczenie w dacie płatności, trzeba uznać za klauzule niedozwolone. Powołując wyrok z dnia 3 października 2019 r. (C-260/18) w sprawie Kamil Dziubak, Justyna Dziubak przeciwko Raiffeisen Bank, którym orzeczono, że art. 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w sprawach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie temu, aby sąd krajowy po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru niektórych warunków umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej i oprocentowanego według stopy procentowej bezpośrednio powiązanej ze stopą międzybankową danej waluty, przyjął zgodnie z prawem krajowym, że ta umowa nie może obowiązywać bez takich warunków z tego powodu, że ich usunięcie spowodowałoby zmianę charakteru głównego przedmiotu umowy stwierdził, iż taka sytuacja w niniejszej sprawie nie występuje. Nieważność czynności prawnej występuje w przypadkach określonych w art. 58 k.c. oraz jeżeli stosunek prawny zostanie ukształtowany w sposób przekraczający granice swobody umów (art. 353 k.c.). Nieuczciwe postanowienia w tej umowie dotyczyły wąskiego aspektu w postaci ustalania kursu waluty bez wyjaśnienia konsumentowi stosowanego mechanizmu, wobec czego nie mogły przesądzić o nieważności umowy. Ustawowym skutkiem wprowadzenia do umowy klauzul niedozwolonych jest niewiązanie nimi konsumenta. Nie można omijać, że powódka, osoba z wykształceniem prawniczym, dobrowolnie i świadomie nawiązała stosunek zobowiązaniowy. Art. 385 § 1 k.c. nie przewiduje nieważności postanowienia o charakterze abuzywnym i nie wprowadza sankcji nieważności całej umowy.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp