22.09.2020

Postanowienie SN z dnia 22 września 2020 r., sygn. II PK 116/19

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Halina Kiryło

w sprawie z powództwa K. M., A. P., B. B., W. G,
‎przeciwko Spółdzielni Inwalidów (…) w K.
‎o ustalenie istnienia stosunku pracy,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 22 września 2020 r.,
‎skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w O.
‎z dnia 26 lutego 2019 r., sygn. akt III Pa (…),

odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w O. wyrokiem z dnia 26 lutego 2019 r. w sprawie z powództw K. M., A. P., B. B. i W. G. przeciwko Spółdzielni Inwalidów (…) w K. o ustalenie istnienia stosunku pracy, na skutek apelacji powódek od wyroku Sądu Rejonowego w O. z dnia 1 października 2018 r. (którym oddalono powództwa), zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że ustalił, iż K. M. w okresie od 12 grudnia 2014 r. do 31 grudnia 2016 r., A. P. w okresie od 28 grudnia 2014 r. do 31 sierpnia 2016 r., B. B. w okresie od 28 grudnia 2014 r. do 31 sierpnia 2016 r. i W. G. w okresie od 12 grudnia 2014 r. do 7 lipca 2016 r. łączyły ze Spółdzielnią Pracy (…) w K. stosunki pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowiskach pracowników sprzątających oraz orzekł o kosztach postępowania.

Skarga kasacyjna została wywiedziona przez pozwaną. W podstawach skargi wskazano na naruszenie przepisów prawa materialnego: 1/ art. 22 § 1 i 1 k.p. w związku z art. 734 § 1 i 2 k.c., przez niewłaściwe zastosowanie i ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami, podczas gdy przepisy prawa pracy nie wskazują przedmiotowo istotnych elementów umowy o pracę, a legalna definicja stosunku pracy określa jedynie podstawowe jego cechy pojęciowe, a zatem w sytuacji, gdy sporna umowa wykazuje wspólne cechy dla umowy o pracę i umowy prawa cywilnego z jednakowym ich nasileniem, o jej rodzaju decydować winien zgodny zamiar stron i cel umowy; 2/ art. 22 § 1 i 1 k.p. w związku z art. 734 § 1 i 2 k.c., przez niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że w stosunku prawnym łączącym powódki z pozwaną dominowały cechy charakterystyczne dla stosunku pracy, podczas gdy powódki miały wpływ na to, w jakich dniach będą wykonywać zlecone im czynności, pozwana nie wydawała codziennie i na bieżąco poleceń powódkom, posiadały one możliwość skorzystania z zastępstwa osób trzecich, co świadczy o braku istnienia podporządkowania powódek w zakresie właściwym dla stosunku pracy; 3/ art. 22 § 1 i 1 k.p. w związku z art. 18 § 2 pkt 3 k.p., przez ich niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że skoro powódki wykonują na rzecz pozwanej te same czynności co osoby niepełnosprawne zatrudnione przez pozwaną na podstawie umów o pracę, to stosunek prawny łączący je z pozwanym jest stosunkiem pracy (a nie stosunkiem cywilnoprawnym), w sytuacji gdy pozwana stosuje środki zróżnicowania statusu prawnego zatrudnianych przez siebie osób ze względu na niepełnosprawność, w postaci oferowania zatrudnienia osobom niepełnosprawnym na podstawie umowy o pracę, mimo świadczenia pracy przez te osoby w warunkach odbiegających od warunków typowych dla stosunku pracy, która to okoliczność została pominięta przez Sąd drugiej instancji; 4/ art. 65 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 353 k.c. i w związku z art. 300 k.p., przez błędną wykładnię i pominięcie okoliczności, w których zostały złożone oświadczenia woli stron przy zawieraniu umów zlecenia oraz zgodnego zamiaru stron i celu umowy zlecenia; 5/ art. 738 § 1 k.c. w związku z art. 65 § 1 i 2 k.c., przez błędną wykładnię i przyjęcie, że brak korzystania w praktyce przez powódki, tj. zleceniobiorców, z zagwarantowanego umowami zlecenia uprawnienia do powierzenia wykonania zlecenia osobie trzeciej, oraz okoliczność zorganizowania w razie konieczności zastępstwa za powódki w wykonaniu zlecenia przez stronę pozwaną jako dającego zlecenie, oraz okoliczność możliwości faktycznego powierzenia wykonania zlecenia przez powódki jedynie pracownikowi lub zleceniobiorcy pozwanej, implikuje iluzoryczność postanowień umownych gwarantujących uprawnienie wynikające z tego przepisu Kodeksu cywilnego, podczas gdy prawidłowa wykładnia wskazanego przepisu prowadzi do wniosku, że okoliczności te nie mają znaczenia dla ustalenia związania stron jedynie umową cywilnoprawną, a błędna wykładnia Sądu drugiej instancji polega na dodaniu do przepisu przesłanki w nim niewystępującej, zaś okoliczność możliwości faktycznego powierzenia wykonania zlecenia przez powódki pracownikowi lub zleceniobiorcy pozwanej sama z siebie wyklucza możliwość ustalenia istnienia obowiązku osobistego wykonania zlecenia. Skarżąca podniosła ponadto zarzut naruszenia przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy: art. 328 § 2 w związku z art. 391 § 1 zdanie 1 i art. 387 § 2 k.p.c., przez jego niewłaściwe zastosowanie i brak wskazania w uzasadnieniu wyroku Sądu drugiej instancji ustalenia faktów, które Sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, w szczególności przez brak umotywowania znajdującego się na str. 13 uzasadnienia zaskarżonego wyroku stwierdzenia, że zasługiwał na uwzględnienie zarzut pominięcia przez Sąd pierwszej instancji okoliczności dotyczących świadczenia przez powódki pracy na rzecz M. Sp. z o.o. i zachowania tego podmiotu w stosunku do powódek, a także brak umotywowania, jaki jest wpływ tej okoliczności dla przedmiotowego powództwa.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp