17.09.2020

Postanowienie SN z dnia 17 września 2020 r., sygn. I CSK 619/18

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
‎SSN Krzysztof Pietrzykowski
‎SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)

w sprawie z wniosku D. G.
‎przy uczestnictwie S. K.
‎o podział majątku wspólnego i dział spadku,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej

w dniu 17 września 2020 r.,
‎skargi kasacyjnej uczestniczki postępowania

od postanowienia Sądu Okręgowego w W.
‎z dnia 20 kwietnia 2018 r., sygn. akt V Ca (…),

uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę
‎do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w W., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

W sprawie z wniosku D. G. z udziałem S. K. Sąd Rejonowy w W. postanowieniem z dnia 14 lutego 2017 r. dokonał działu spadku po J.G. oraz podziału majątku spadkodawcy i wnioskodawczyni. W toku postępowania wnioskodawczyni - żona spadkodawcy oraz S. K. w drodze ugody sądowej dokonały częściowego działu i podziału w zakresie obejmującym nieruchomości oraz samochodu. Sąd Rejonowy ustalił pozostały skład majątku wspólnego przyznając go wyłącznie wnioskodawczyni. W tym samym postanowieniu Sąd oddalił wniosek uczestniczki o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym D. G. i J. G. oraz oddalił jej żądanie zasądzenia wynagrodzenia za wyłączne posiadanie i korzystanie przez wnioskodawczynię ze wspólnych nieruchomości spadkowych. Podobnie Sąd ocenił żądanie wnioskodawczyni o zasądzenie od uczestniczki S. K. zwrotu części wydatków i ciężarów poniesionych na wspólne nieruchomości spadkowe. Dokonując działu spadku, Sąd Rejonowy zaliczył na schedę spadkową córki spadkodawcy darowizny dokonane dnia 3 listopada 2005 r. na jej rzecz przez spadkodawcę w kwocie 98.300 złotych oraz dokonane na przełomie 2003 i 2004 r. w łącznej kwocie 6.000 złotych. W wyniku dokonanych ustaleń i zaliczenia darowizn, wysokość zasądzonej na rzecz uczestniczki S. K. od wnioskodawczyni D. G. wyniosła 133.224,48 złotych.

Sąd Rejonowy ustalił, że J. G. oraz D.G. zawarli związek małżeński w dniu 7 maja 1988 r. Przez cały czas trwania małżeństwa pozostawali w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej. Był to dla nich drugi związek małżeński. D.G. z pierwszego małżeństwa ma dwie dorosłe córki M. Z. oraz A.L.. J. G. ma z pierwszego małżeństwa córkę S. K. pozostającą w związku z małżeńskim z K. K. i z tego związku ma syna R. K. Kiedy małżonkowie K. pozostawali bez pracy przez pół roku na przełomie 2003 i 2004 r. spadkodawca przelewał na ich utrzymanie kwoty po 2000 złotych. Dnia 3 listopada 2005 r. J. G. zawarł z córką S. K. w zwykłej formie pisemnej umowę darowizny kwoty 98.300 złotych z przeznaczeniem na wydatki związane z wykształceniem i utrzymaniem wnuka. W umowie J.G. został wskazany jako „darczyńca” a S. K. jako „obdarowana”. Darowizna została dokonana za zgodą wnioskodawczyni. J.G. zmarł 10 października 2006 r. Postanowieniem z dnia 16 listopada 2011 r. Sąd Okręgowy w W., zmieniając orzeczenie zapadłe w pierwszej instancji oparte na testamencie własnoręcznym, stwierdził, że spadek po J. G. na podstawie ustawy nabyły po /2 części żona D.G. i córka S. K. Na dzień jego śmierci małżonkowie G. byli na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej właścicielami następujących nieruchomości: wyodrębnionego lokalu mieszkalnego przy ul. (X.), nieruchomości położonej w Piasecznie zabudowanej domem jednorodzinnym, działki letniskowej w miejscowości R. gm. R. Do J. G. należał też udział wynoszący /2 w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego położonym przy ul. (Y.) w W. Z tego mieszkania korzystała uczestniczka postępowania, która legitymowała się pozostałym udziałem w spółdzielczym własnościowym prawie. Po śmierci męża wnioskodawczyni mieszkała nadal w budynku na działce w Piasecznie aż do sprzedaży nieruchomości, do której doszło w 2016 r. Z lokalu przy ul. (X.) nikt nie korzystał. Dnia 10 września 2012 r. uczestniczka zwróciła się do wnioskodawczyni o wydanie kluczy do domu w P. W odpowiedzi wnioskodawczyni zwróciła się o wydanie kluczy do mieszkania przy ul. (Y.) i sama zadeklarowała zostawienie kluczy w kancelarii pełnomocnika uczestniczki. Wobec braku jego zgody wnioskodawczyni była gotowa wydać klucze uczestniczce w toku rozprawy w przedmiotowej sprawie w dniu 19 czerwca 2013 r., jednak ta odmówiła. Sąd Rejonowy podjął się analizy przepływu środków z poszczególnych rachunków bankowych. Ustalił, iż na datę otwarcia spadku jedynie na rachunku walutowym w Banku (…) została zdeponowana kwota 24,11£. Z innego rachunku dolarowego w tym samym Banku wnioskodawczyni wypłaciła 20.065 $, które przeniosła na swój rachunek dolarowy w tym samym Banku. Na rachunku w (…) S.A. została w dniu 4 października 2005 r. przelana kwota 181.955 euro pochodząca ze sprzedaży akcji spółki T. S.A., które stanowiły majątek wspólny spadkodawcy i wnioskodawczyni. Kwota ta na zasadzie surogacji weszła do majątku wspólnego.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp