Jak forma zatrudnienia menedżera wpływa na zakres obowiązku składkowego

Osoba zarządzająca przedsiębiorstwem może podlegać ubezpieczeniom w ZUS jako pracownik, zleceniobiorca, przedsiębiorca - w zależności od rodzaju stosunku prawnego i umowy, która łączy go z podmiotem zlecającym czynności zarządcze. W przypadku spółek kapitałowych duże znaczenie ma także okoliczność powołania (lub braku powołania) w skład zarządu spółki, którą kieruje menedżer. Istnieje możliwość obniżenia obciążeń składkowych w wyniku wykorzystania zbiegu tytułów ubezpieczeniowych, lecz takie działanie może być kwestionowane przez ZUS.

Menedżerem jest osoba profesjonalnie, odpłatnie zajmująca się zarządem cudzym przedsiębiorstwem. Przez kontrakt menedżerski przyjmujący zlecenie (zarządca) zobowiązuje się za wynagrodzeniem do stałego wykonywania czynności zarządu (sprawowania zarządu, zarządzania) przedsiębiorstwem - w jego imieniu i na jego rzecz. Kontrakt menedżerski jest tzw. umową nienazwaną - w polskim systemie prawnym nie funkcjonuje jako odrębny typ umowy, o ściśle określonych cechach. W praktyce umowy menedżerskie występują jako umowy o pracę oraz jako umowy cywilnoprawne, chociaż w obiegu gospodarczym przez pojęcie „kontrakt menedżerski” rozumie się najczęściej umowę o świadczenie usług o charakterze zlecenia (czyli umowę cywilnoprawną). Natomiast ZUS uznaje, że menedżerów można zatrudniać na podstawie zarówno umów o pracę, jak i umów cywilnoprawnych. W obu sytuacjach - zdaniem organu - można używać pojęcia „kontrakt menedżerski” (zob. poradnik Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz ustalania podstawy wymiaru składek osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, str. 7, www.zus.pl).

Menedżer zatrudniony na podstawie umowy o pracę

Nazwanie umowy kontraktem menedżerskim nie rozstrzyga o prawach i obowiązkach stron. Nazwa ta podkreśla jedynie funkcję pełnioną przez osobę zatrudnioną na jego podstawie. O rzeczywistym charakterze umowy decyduje jej treść. Fundamentalną różnicą między umową menedżerską o charakterze pracowniczym a tą o charakterze cywilnoprawnym jest kwestia podporządkowania służbowego. Menedżer zatrudniony w ramach stosunku pracy podlega kierownictwu pracodawcy oraz jest zobligowany do przestrzegania obowiązujących w firmieprzepisów . Musi stosować się do bieżących poleceń przełożonych i uzgadniać swoje decyzje z przełożonymi. Zatrudnienie na takich warunkach wskazuje, że stosunek prawny łączący menedżera z przedsiębiorstwem ma charakter stosunku pracy. W takiej sytuacji menedżer jest traktowany pod kątem przepisów ubezpieczeniowych jak pracownik - podlega obowiązkowo wszystkim ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu. Składki są opłacane od przychodów uzyskiwanych ze stosunku pracy (z uwzględnieniem pracowniczych wyłączeń oraz rocznego limitu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, które nadal obowiązuje). Umowa menedżerska o charakterze stosunku pracy oznacza zatem zdecydowanie największe obciążenia finansowe w zakresie należności ZUS. Jeżeli pracodawca nie opłaca należnych składek za menedżera, np. wskutek błędnej kwalifikacji rodzaju umowy, ZUS może go objąć pracowniczymi ubezpieczeniami na podstawie decyzji administracyjnej (art. 83 ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej).

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty