Wyrok NSA z dnia 15 grudnia 2004 r., sygn. FSK 829/04
1. W sytuacji, gdy w skardze kasacyjnej zarzuca się zarówno naruszenie prawa materialnego, jak i naruszenie przepisów postępowania, w pierwszej kolejności rozpoznaniu podlega ostatnio wymieniony zarzut. Dopiero bowiem po przesądzeniu, że stan faktyczny przyjęty przez Sąd w zaskarżonym wyroku jest prawidłowy, albo, że nie został skutecznie podważony, można przejść do skontrolowania procesu subsumpcji danego stanu faktycznego pod zastosowany przez Sąd przepis prawa materialnego. Oba zarzuty muszą dotyczyć naruszenia prawa przez Sąd, a nie przez organy podatkowe. Strona zarzucając naruszenie przepisów postępowania, powinna wskazać przepisy prawa naruszone przez Sąd, jeżeli uchybienie im mogło mieć istotny wpływ na wynika sprawy. Oznacza to, że w skardze kasacyjnej należy wskazać przepisy procedury sądowej. Nie stanowi przytoczenia podstaw kasacyjnych zgłoszenie zarzutu wadliwej oceny zebranych w sprawie dowodów bez wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego, jeśli skarżący nie powoła konkretnego przepisu z zakresu procedury sądowej.
2. Zarzut naruszenia prawa materialnego nie może być skutecznie uzasadniony próbą zwalczania ustaleń faktycznych, bowiem próba taka mogłaby ewentualnie odnieść zamierzony skutek wyłącznie w ramach drugiej podstawy kasacyjnej.
Wyrokiem z dnia 1.10.2003 r., sygn. akt SA/Rz 1921/01, Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie Ośrodek Zamiejscowy w Rzeszowie oddalił skargę Beaty K. - A. "K." w R. na decyzję Izby Skarbowej w Rzeszowie z dnia 16.07.2001 r., nr L.IS.II/1-723/1/153/2001, w przedmiocie podatku od towarów i usług za marzec 1999 r. W zaskarżonym wyroku Sąd przyjął, że Beata K. otrzymała w dniu 27.11.1998 r. fakturę, w której jako podstawę wystawienia wskazano: "za reklamę prasową o wartości 2.500.000 zł netto - rabat 70 % za zlecenie długoterminowe, termin realizacji usługi do dnia 31.12.2000 r., termin zapłaty: 25.02.1999 r., datę sprzedaży 27.11.1998 r., wartość netto usługi: 750.000 zł, kwota podatku VAT: 165.000 zł, do zapłaty: 915.000 zł." Zdaniem Sądu wyżej wymieniona faktura ma podstawowe znaczenie dla oceny zaskarżonej decyzji. Wynika z niej bowiem, że w dniu 27.11.1998 r. usługa reklamowa nie mogła zostać wykonana. Świadczy o tym termin jej realizacji, twierdzenie samej skarżącej, że usługa była wykonywana (realizowana) w czasie oraz zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów w okresie od stycznia do kwietnia 1999 r. kwot od 5.000 zł do 5,750 zł. Oznacza to, że po stronie wystawcy faktury nie powstał obowiązek podatkowy w rozumieniu art. 6 ust. 1 ustawy o VAT, a zatem i skarżąca, na podstawie art. 19 ust. 1 nie nabyła prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wykazany w fakturze wystawionej przed wykonaniem przedmiotowej usługi. Według Sądu bez znaczenia dla sprawy pozostają rozważania zarówno strony skarżącej, jak i organów podatkowych odnośnie umów zawartych pomiędzy A. i wydawcą oraz ich wzajemnych relacji. Występujący w niniejszej sprawie w charakterze pełnomocnika pracownik strony skarżącej Roman O. oświadczył do protokołu kontroli sprawdzającej z dnia 14.01.1999 r., że "umowa regulująca sprzedaż usług reklamowych nie została zawarta, ponieważ faktura 3721/98 w sposób wyczerpujący określa prawa i obowiązki stron." Sąd także podkreślił, że Beata K. kwotę podatku naliczonego do odliczenia zawartego w spornej fakturze i zwrotu na rachunek bankowy wykazała w deklaracji VAT-7 za marzec 1999 r. Skarżąca nieprawidłowo przyjęła, że jest to kwota nadwyżki z poprzedniej deklaracji, "ciągniona" od rozliczenia podatku za listopad 1998 r. na skutek dokonanych korekt deklaracji za grudzień 1998 r. oraz styczeń i luty 1999 r. W korekcie deklaracji VAT -7 za grudzień 1998 r. skarżąca wykazała bowiem kwotę nadwyżki podatku naliczonego z poprzedniej deklaracji, mimo funkcjonowania w obrocie prawnym ostatecznej i prawomocnej decyzji Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 26.02.1999 r. określającej za listopad 1998 r. kwotę nadwyżki podatku w wysokości odmiennej od zadeklarowanej i w istocie odmawiającej prawa obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wykazany w fakturze z dnia 27.11.1998 r. Sytuacji skarżącej w niniejszej sprawie nie zmienia późniejszy zwrot podatku, ponieważ nie dysponowała ona ani korektą faktury z dnia 27.11.1998 r., ani fakturą dokumentującą częściowe wykonanie usługi lub przyjęcie przez wydawcę co najmniej polowy przedpłaty (rat) na poczet mającej być wykonaną w przyszłości usługi. Ze skargi i akt podatkowych wynika, w dniu 2.02.1998 r. skarżąca dokonała zapłaty w kwocie (w sumie z poprzednimi częściowymi wpłatami) przekraczającej połowę należności. Spowodowało to po stronie wydawcy powstanie obowiązku podatkowego na podstawie art. 6 ust. 8 ustawy o VAT z chwilą przyjęcia zapłaty. Stosując się do omówionych wcześniej przepisów wydawca w zaistniałym stanie faktycznym sprawy mógł i powinien wystawić fakturę VAT korygującą fakturę sporną. Dopiero otrzymanie przez skarżącą faktury dokumentującej dokonanie przedpłaty mogło uprawniać ją do realizacji przysługujących jej uprawnień w zakresie przewidzianym w art. 19, a następnie w art. 21 ustawy o VAT. Jednak tego rodzaju faktury skarżąca nie przedstawiła. Z uwagi na twierdzenie skargi o dokonaniu wpłaty podatku należnego przez wydawcę Sąd wyjaśnia, że obowiązek podatkowy sprzedawcy pobierającego przedpłatę i związany z tym obowiązek ich dokumentowania nie jest zbieżny z chwilą, w której nabywca może realizować swoje uprawnienia. Decydujące znaczenie ma bowiem fakt otrzymania przez nabywcę dokumentów potwierdzających dokonanie przedpłaty w wysokości przekraczającej 50 % ceny. Z wyłożonych wyżej powodów jako przesądzających Sąd uznał, że zbędnym dla oceny zaskarżonej decyzji jest ustosunkowywanie się Sądu do zarzutu organu odwoławczego o konieczności zastosowania w sprawie przepisu art. 25 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT oraz argumentacji strony skarżącej.
Wyżej wymieniony wyrok został zaskarżony przez Beatę K. do Naczelnego Sądu Administracyjnego w całości. W skardze kasacyjnej zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
