12.02.2020

Wyrok SN z dnia 12 lutego 2020 r., sygn. II UK 276/18

Nie jest dopuszczalna ocena stosunku prawnego stanowiącego tytuł ubezpieczenia społecznego w innym państwie członkowskim przez instytucję miejsca zamieszkania osoby wnoszącej o ustalenie właściwego ustawodawstwa. Stwierdzenia spełnienia warunków ubezpieczenia społecznego w systemie prawnym państwa wykonywania pracy podlegającym koordynacji na podstawie rozporządzenia nr 883/04 dokonują organy właściwe do stosowania tego prawa.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Piotr Prusinowski

SSN Krzysztof Rączka

w sprawie z wniosku E. B. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Z. o składki, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 12 lutego 2020 r., skargi kasacyjnej wnioskodawczyni od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 5 kwietnia 2018 r., sygn. akt III AUa (...)

oddala skargę kasacyjną i zasądza od wnioskodawczyni na rzecz pozwanego organu rentowego kwotę 240 zł (dwieście czterdzieści) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 5 kwietnia 2018 r., III AUa (...), Sąd Apelacyjny w (...) oddalił apelację wnioskodawczyni E. B. od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Z. z dnia 8 września 2016 r. w sprawie przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Z. o składki.

W ustalonym stanie faktycznym sprawy, wnioskodawczyni zaskarżyła decyzję organu rentowego z dnia 16 marca 2016 r., w której określono wysokość jej zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za okres od czerwca 2014 r. do września 2015 r. w wysokości 16100,87 zł.

Odwołanie od tej decyzji złożyła wnioskodawczyni, wnosząc o uchylenie decyzji i ustalenie, że od dnia 1 czerwca 2014 r. nie jest ona zobowiązana do opłacania należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy z uwagi na zatrudnienie i wykonywanie pracy najemnej na terenie innego Państwa Członkowskiego, na podstawie umowy o pracę.

W ustalonym stanie faktycznym wnioskodawczyni od dnia 10 kwietnia 2009 r. prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą przy czym wykonywanie działalności gospodarczej było przez nią kilkakrotnie zawieszane, w tym w okresie od dnia 31 stycznia 2014 r. do dnia 2 czerwca 2014 r. Wnioskodawczyni zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego od dnia 2 czerwca 2014 r., zaś w związku z tym, że nie złożyła, pomimo obowiązku, deklaracji rozliczeniowych za okres czerwiec i lipiec 2014 r., został sporządzony na podstawie ostatniej niezerowej deklaracji złożonej przez płatnika wymiar z urzędu. W dniu 5 listopada 2015 r. organ rentowy wystosował zawiadomienie o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za okres od czerwca 2014 r. do września 2015 r. W dniu 16 lutego 2016 r. wydano zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego. Ubezpieczona nie zgłosiła się w wyznaczonych terminach i nie złożyła pisemnych wyjaśnień w sprawie przyczyn nieopłacenia składek. Powyższe spowodowało wydanie przez organ rentowy zaskarżonej decyzji, określającej wysokość zadłużenia z tytułu składek. W dniu 7 lipca 2014 r. do organu rentowego wpłynęła informacja wnioskodawczyni o podjęciu zatrudnienia od dnia 1 czerwca 2014 r. w słowackiej spółce P. s.r.o. z siedzibą w Ć. na Słowacji. Organ rentowy pismem z dnia 26 lutego 2015 r. poinformował ubezpieczoną, że ustalono, że w okresie od dnia 2 czerwca 2014 r. do dnia 1 czerwca 2015 r. podlega ustawodawstwu polskiemu w zakresie ubezpieczeń społecznych na podstawie art. 11 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.Urz. UE L 166 z dnia 30 kwietnia 2004 r., ze zm.; dalej rozporządzenie nr 883/2004 lub rozporządzenie podstawowe). W dniu 29 marca 2016 r. wnioskodawczyni przedłożyła organowi rentowemu nowe dokumenty, tj. umowę o pracę, dokument rejestracyjny FO, zaświadczenie słowackiego pracodawcy oraz dokumenty potwierdzające opodatkowanie dochodu za lata 2014-2015 oraz potwierdzenia przelewów wynagrodzenia wypłacanego przez słowackiego pracodawcę. W oparciu o powyższe informacje organ rentowy poinformował wnioskodawczynię pismem z dnia 5 kwietnia 2016 r. (nie wydając formalnej decyzji), że w okresie od dnia 2 czerwca 2014 r. do dnia 3 kwietnia 2017 r., na podstawie art. 13 ust. 3 rozporządzenia nr 883/2004, podlega ustawodawstwu słowackiemu w zakresie ubezpieczeń społecznych, wskazując, że ustalenie to ma charakter tymczasowy i może zostać unieważnione, jeżeli właściwa instytucja słowacka zgłosi istotne zastrzeżenia, co do określenia ustawodawstwa właściwego. Pismem z dnia 22 kwietnia 2016 r., strona słowacka poinformowała, że nie zgodziła się na stosowanie ustawodawstwa słowackiego wobec wnioskodawczyni, uzasadniając swoje stanowisko wynikami kontroli przeprowadzonej w przedsiębiorstwie P. s.r.o., w wyniku której ustalono, że w przypadku pracowników tej firmy nie doszło do rzeczywistego wykonywania umowy o pracę na terytorium Słowacji. Instytucja ubezpieczeniowa wskazała, w związku z tym, że E. B. , zgodnie z art. 11 ust. 3 rozporządzenia nr 883/2004 w dalszym ciągu podlega przepisom prawa ubezpieczenia społecznego Rzeczypospolitej Polskiej.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty