Wyrok SN z dnia 2 czerwca 2010 r., sygn. II PK 371/09
Nie można uznać, że samo wskazanie przez „osoby nieuprawnione” jest wystarczającym zdarzeniem do uznania że określona osoba jest społecznym inspektorem pracy i przysługuje jej ochrona z art. 13 ustawy o społecznej inspekcji pracy.
Pracodawcy akceptujący pełnienie funkcji bez przeprowadzenia wyborów muszą liczyć się z tym, że pracownik ten podlega szczególnej ochronie stosunku pracy. Jednak z drugiej strony nie można odmówić pracodawcy możliwości kwestionowania faktycznej podstaw tej ochrony, czyli czy pracownik pełni funkcję społecznego inspektora pracy.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)
SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z powództwa Ryszarda B.
przeciwko Urzędowi Miejskiemu w G.
o przywrócenie do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 2 czerwca 2010 r.,
skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w T.
z dnia 10 września 2009 r.,
oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w T. wyrokiem z 10 września 2009 r. oddalił apelację pozwanego pracodawcy Urzędu Miejskiego w G. od wyroku Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w G. z 28 kwietnia 2009 r., którym przywrócono powoda Ryszarda B. do pracy i zasądzono wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy. Podstawą rozstrzygnięcia było stwierdzenie, że wypowiedzenie umowy o pracę naruszało przepis art. 13 ustawy z 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy i było nieuzasadnione. Ustalono, że powód był zatrudniony w pozwanym Urzędzie od 1 czerwca 1993 r. i zajmował stanowiska w różnych wydziałach. Ostatnio (od 5 marca 2007 r.) powierzono mu obowiązki zastępcy kierownika Wydziału Gospodarki i Ochrony Środowiska. We wrześniu 2008 r. pozwany konsultował ze związkiem zawodowym zamiar wypowiedzenia powodowi umowy o pracę, ze względu na likwidację jego stanowiska pracy, wskazując, iż zakres dotychczasowych zadań powoda będzie przejęty od 1 stycznia 2009 r. przez tworzony Zarząd Dróg Miejskich w G. Związek zawodowy nie wyraził zgody na rozwiązanie umowy. W październiku 2008 r. pozwany wypowiedział powodowi umowę o pracę z powodu zmian organizacyjnych w Urzędzie, polegających na likwidacji jego stanowiska. Powód był w składzie komisji bezpieczeństwa i higieny pracy w Urzędzie w 2004 r. jako przedstawiciel związku zawodowego. W maju 2008 r. Prezydent Miasta G. powołał taką samą komisję i powód był wymieniony w jej skaldzie jako społeczny inspektor pracy z funkcją wiceprzewodniczącego tej komisji. W pozwanym Urzędzie nie było jednak wyborów społecznego inspektora pracy w 2004 r. i w 2008 r. Powód nie został wybrany na funkcję społecznego inspektora pracy w trybie przewidzianym w ustawie z 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy, czyli przez pracowników zakładu pracy (art. 6). Objęcie przezeń funkcji społecznego inspektora pracy nastąpiło w rezultacie decyzji przewodniczącego związku zawodowego działającego u pozwanego. Powód „został wytypowany społecznym inspektorem pracy przez osoby nieuprawnione”. Jednak Sąd Okręgowy przyjął, że kontrola zgodności z prawem wyboru społecznego inspektora pracy nie należy do sądu i dlatego zbędne było przeprowadzanie postępowania dowodowego i ustalenie czasu, trybu i okoliczności wyboru powoda na społecznego inspektora pracy (postanowienie Sądu Najwyższego z 9 listopada 1995 r., III PO 16/95, OSNP 1996 nr 12, poz. 176 i wyrok Sądu Najwyższego z 3 sierpnia 2006 r., II PK 339/05, OSNP 2007 nr 15-16, poz. 218). Skoro powoda wskazano w maju 2008 r. w składzie komisji bezpieczeństwa i higieny pracy jako jej członka w charakterze społecznego inspektora pracy i powód funkcję tę pełnił od tego dnia, to nie jest możliwe badanie przez Sąd, czy wyboru społecznego inspektora pracy dokonano zgodnie z art. 6 ustawy o społecznej inspekcji pracy. To czy powód wykonywał jakieś czynności w tym okresie, czy też nic nie robił nie ma również znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Przedmiotem sporu nie jest to, czy powód został wybrany na społecznego inspektora pracy zgodnie z tym przepisem, lecz czy rozwiązano z nim umowę o pracę zgodnie z art. 13 ustawy. Związek zawodowy nie wyraził zgody i dlatego rozwiązanie umowy o pracę z powodem za wypowiedzeniem było bezprawne (art. 13 ust. 1 ustawy o społecznej inspekcji pracy). Wypowiedzenie to było również nieuzasadnione. Na podstawie przeprowadzonej analizy zamian organizacyjnych i kadrowych Sąd Okręgowy potwierdził, że niezasadna (nierzeczywista) była przyczyna wypowiedzenia, gdyż większa część zadań powoda pozostała w jego wydziale. Obowiązki powoda przejęli inni pracownicy, w tym w większości przyjęci do pracy po 1 stycznia 2009 r. Zwolniono jedynie powoda, który pracował jako inspektor, a tylko dodatkowo pełnił obowiązki zastępcy kierownika wydziału. Zmiana struktury organizacyjnej wydziału poprzez utworzenie dwóch referatów i likwidacji stanowiska zastępcy kierownika wydziału nie miała znaczenia. Powód nie został powołany we właściwym trybie na zastępcę kierownika wydziału. Pełnił obowiązki ale takiego stanowiska nie przewidywał stary ani nowy regulamin. Dlatego likwidacja stanowiska zastępcy kierownika wydziału nie uzasadniała wypowiedzenia powodowi umowy o pracę. Przepisu art. 45 § 2 k.p. nie stosuje się do pracowników podlegających ochronie na podstawie przepisów szczególnych (art. 13 ustawy o społecznej inspekcji pracy).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
