Wyrok SN z dnia 27 czerwca 2023 r., sygn. II CSKP 1438/22
Poręczenie wekslowe ma charakter abstrakcyjny i niezależny od umowy łączącej poręczyciela z dłużnikiem, co przejawia się w tym, że poręczyciel wekslowy odpowiada według treści weksla, a jego zobowiązanie nie jest pochodne ani subsydiarne w stosunku do zobowiązania poręczonego.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Władysław Pawlak (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca)
SSN Dariusz Dończyk
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 27 czerwca 2023 r. w Warszawie,
skargi kasacyjnej K. G.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie
z 16 października 2020 r., VI ACa 712/19,
w sprawie z powództwa T. spółki akcyjnej w W.
przeciwko K. G.
o zapłatę,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania
i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Pozwana K. G. wniosła zarzuty od tego nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w stosunku do niej w całości.
Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z 25 czerwca 2019 r. uchylił nakaz zapłaty wydany 23 marca 2016 r. (pkt I) i oddalił powództwo (pkt II) oraz orzekł o kosztach postępowania (pkt III i IV). Sąd ten ustalił, że pozwani J. G. i K. G. byli małżeństwem, jednak od kilku lat nie mieszkali razem. Pozwany mieszkał z inną kobietą, z którą miał dziecko; powodziło mu się dobrze, jeździł dwoma drogimi samochodami i wybudował dom dla nowej rodziny w innej wsi. W latach osiemdziesiątych prowadził działalność gospodarczą - zakład […]. Działalność układała się dobrze, wobec czego wraz ze wspólnikiem podjął decyzję, o budowie zakładu […]. Nowo tworzony zakład był w całości własnością pozwanego, jednak nie udało się dokończyć jego budowy. Pozwana nie ingerowała w sprawy zawodowe męża i nie brała czynnego udziału w jego działalności; od 2014 r. pozostawała na emeryturze i osiągała dochody w kwocie 1100,00 zł miesięcznie. W dniu 16 sierpnia 2012 r. pozwany, działając pod firmą […], zawarł z H. spółką akcyjną w W. (poprzedniczką prawną powódki) umowę o udzielenie gwarancji ubezpieczeniowej nr […]. W celu realizacji tej umowy H. S.A. w dniu 14 września 2012 r. udzieliła beneficjentowi – A. z siedzibą w W. gwarancji ubezpieczeniowej zwrotu zaliczki nr […]. Gwarancja obejmowała bezwarunkowe i nieodwołalne zobowiązanie gwaranta do zapłacenia każdej kwoty w wysokości nieprzekraczającej sumy gwarancyjnej w wysokości 11 000.000,00 zł, na pierwsze pisemne żądanie beneficjenta zawierające oświadczenie, że pozwany nie spełnił ciążącego na nim zobowiązania wynikającego z uczestnictwa w mechanizmie […] w ramach […] i odmówił zwrotu tych środków. Gwarancja miała obowiązywać od 14 września 2012 r. do 25 października 2015 r. W dniu 20 września 2012 r. między pozwanym a A. w W. została zawarta umowa przyznania pomocy nr […], której przedmiotem była realizacja operacji w ramach działania […]. W wyniku tej umowy 9 października 2014 r. pozwanemu została wypłacona zaliczka w kwocie 10.000.000,00 zł. Pozwany był zobowiązany do złożenia nie później niż do 30 czerwca 2015 r. wniosku o płatność ostateczną, w ramach którego miało nastąpić rozliczenie pobranej zaliczki, jednak wniosku takiego nie złożył i nie dokonał rozliczenia zaliczki. 20 października 2015 r. beneficjent wezwał pozwanego do zwrotu zaliczki wraz z odsetkami w wysokości jak dla zaległości podatkowych, naliczonymi od 14 września 2015 r. 20 listopada 2015 r. powódka wypłaciła beneficjentowi – A. w W. kwotę 11.000.000,00 zł. Zgodnie § […] umowy o udzielenie gwarancji ubezpieczeniowej nr […], z dniem wypłaty kwoty gwarancji beneficjentowi, gwarantowi przysługiwało roszczenie zwrotne względem pozwanego, powiększone o odsetki ustawowe za każdy dzień, licząc od daty wypłaty gwarancji. W dniu 24 listopada 2015 r. powódka skierowała do pozwanego wezwanie do zapłaty kwoty 11.000.000,00 zł z odsetkami ustawowymi od 20 listopada 2015 r. Do dnia wniesienia powództwa roszczenie nie zostało spełnione. 30 listopada 2015 r. beneficjent dokonał zwrotu na rzecz powódki kwoty 850.958,91 zł, wobec czego dochodzona kwota została pomniejszona o wskazaną wartość.
W celi zabezpieczenia roszczeń powódki pozwany, prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą […], wystawił weksel in blanco i upoważnił poprzedniczkę prawną powódki do wypełnienia go. Weksel został wystawiony nie na blankiecie wekslowym, lecz na kartce papieru formatu A4; został on poręczony przez pozwaną, która podpisała czystą kartkę papieru jedynie swoim imieniem i nazwiskiem. Według zapewnień pozwanego podpis pozwanej na opisanej kartce miał być złożony w celu uzyskania kredytu niewielkiej wartości na potrzeby rozwoju firmy. Pozwana nie przeczytała deklaracji wekslowej przed jej podpisaniem. Pozwana nie złożyłaby na wekslu podpisu, gdyby znała kwotę kredytu i rzeczywiste plany męża. Pozwany przepisał cały posiadany majątek na rzecz swojej partnerki. Sprzedał również mieszkania w K., stanowiące składniki majątku wspólnego jego oraz pozwanej. Pozwana nie była świadoma faktu uzyskania przez męża środków pieniężnych w tak znacznej wysokości, nie miała także na żadnym etapie styczności z kwotą przelaną na rzecz pozwanego.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
