Wyrok SN z dnia 3 lutego 2022 r., sygn. II CSKP 357/22
1. Sąd krajowy jest zobowiązany do zbadania z urzędu, czy warunki umowy wchodzące w zakres stosowania dyrektywy 93/13 mają nieuczciwy charakter, a także do tego, by dokonawszy takiego badania, zniwelować brak równowagi między konsumentem a przedsiębiorcą, o ile sąd ów posiada niezbędne ku temu informacje dotyczące stanu prawnego i faktycznego
2. Na przeszkodzie badania abuzywności postanowień umowy kredytu nie stoi to, że podstawą uwzględnienia roszczenia jest stosunek hipoteki.
Sąd Najwyższy w składzie:
Pierwszy Prezes SN Małgorzata Manowska (przewodniczący)
SSN Marcin Łochowski (sprawozdawca)
SSN Tomasz Szanciło
w sprawie z powództwa […] Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. przeciwko Z. O. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 3 lutego 2022 r., skargi kasacyjnej pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 24 września 2019 r., sygn. akt I ACa […],
uchyla zaskarżony wyrok częściowo, tj. w punkcie pierwszym podpunktach 1a i 3 oraz w punkcie trzecim i piątym i przekazuje sprawę w tej części Sądowi Apelacyjnemu w […] do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z 22 listopada 2016 r. Sąd Apelacyjny w […] oddalił apelację pozwanych wniesioną od wyroku Sądu Okręgowego w […] z 26 lutego 2016 r., którym Sąd ten zasądził solidarnie od Z. O. i S. O. na rzecz […] Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. kwotę 308 910,26 zł z odsetkami, w pozostałej zaś części postępowanie umorzył wobec cofnięcia pozwu i postanowił nie obciążać pozwanych kosztami procesu. Na skutek skargi kasacyjnej pozwanych Sąd Najwyższy wyrokiem z 20 kwietnia 2018 r., II CSK 410/17, uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Apelacyjny wyrokiem z 24 września 2019 r. zmienił wyrok Sądu Okręgowego w ten sposób, że zasądził od Z. O. na rzecz […] NSFIZ kwotę 262 573,72 zł, oddalając powództwo w pozostałej części i nie obciążając Z. O. kosztami procesu. W wyroku tym Sąd Apelacyjny zastrzegł pozwanej prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności do wysokości hipoteki umownej kaucyjnej wpisanej na rzecz powoda na kwotę 262 573,72 zł, wynikającej z wpisu w księdze wieczystej nr […] oraz do stanu czynnego spadku nabytego po S. O.. Ponadto Sąd Apelacyjny oddalił apelację w pozostałej części oraz orzekł o kosztach postępowania.
Sąd Apelacyjny wskazał, że powód dochodzi wierzytelności wynikającej z zawartej przez pozwanych z […] Bank S.A. umowy kredytu hipotecznego z 9 czerwca 2008 r., która to wierzytelność została przelana na rzecz powoda umową z 31 marca 2014 r. Wierzytelność ta była zabezpieczona hipoteką kaucyjną w kwocie 262 573,72 zł, ustanowioną na nieruchomości pozwanych na rzecz banku. Sąd Apelacyjny wyjaśnił, że bankowy tytuł egzekucyjny przeciwko pozwanym został wystawiony 27 października 2011 r. Nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności oraz wszczęcie postępowania egzekucyjnego nie przerwało biegu terminu przedawnienia nabytej przez powoda wierzytelności. Pozew w sprawie został wniesiony 21 września 2015 r. Zatem zobowiązanie obligacyjne pozwanych było przedawnione już w momencie złożenia pozwu. Termin przedawnienia roszczenia wynosił w tym przypadku 3 lata. Powód powołał się jednak również na wpis hipoteki w księdze wieczystej nr […]. Podał, że na jego wniosek w księdze wieczystej dokonano wpisu zmiany wierzyciela, co zgodnie z art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 2204 ze zm., dalej: u.k.w.h.) skutkowało przeniesieniem wierzytelności hipotecznej wraz z zabezpieczeniem. Zmiana ta została wpisana na rzecz powoda 15 grudnia 2014 r. Sąd drugiej instancji uznał, że sam wpis hipoteki był w sprawie wystarczający dla uwzględnienia powództwa skierowanego przeciwko dłużnikowi rzeczowemu. Zakres odpowiedzialności pozwanej został ograniczony do sumy hipoteki.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
