Wyrok SN z dnia 16 marca 2022 r., sygn. II USKP 92/21
Przy ustalaniu teoretycznej kwoty świadczenia należnego ubezpieczonemu w myśl art. 52 ust. 1 lit. b) ppkt (i) rozporządzenia 883/2004 należy uwzględnić wszystkie okresy ubezpieczenia, w tym okresy ubezpieczenia ukończone na podstawie ustawodawstwa innych państw członkowskich, w taki sposób, że dopiero po zsumowaniu polskich okresów składkowych oraz zagranicznych okresów składkowych ustala się górna granicę 1/3 okresów nieskładkowych, jaka można uwzględnić przy obliczeniu wysokości świadczenia. Natomiast przy ustalaniu kwoty świadczenia podlegającej wypłacie w ramach emerytury proporcjonalnej, a zatem świadczenia wypłacanego przez polski organ rentowy, uwzględnia się wyłącznie polskie okresy ubezpieczenia (składkowe oraz nieskładkowe w wymiarze nie wyższym niż 1/3 okresów składkowych w Polsce).
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dawid Miąsik (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Halina Kiryło
SSN Maciej Pacuda
w sprawie z wniosku M. B. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w W. Wydział Realizacji Umów Międzynarodowych o wysokość emerytury, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 16 marca 2022 r., skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 9 sierpnia 2017 r., sygn. akt III AUa (...),
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w (...) do ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Decyzją z 24 lutego 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, I Oddział w W. (organ rentowy) przyznał M. B. (ubezpieczony) na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (aktualny jednolity tekst: Dz.U. z 2018 r., poz. 1270 ze zm., dalej jako ustawa emerytalna) oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. U. UE. L Nr 166, str. 1; dalej jako rozporządzenie 883/2004) emeryturę od 5 listopada 2013 r.
Organ rentowy uwzględnił przy ustalaniu prawa do emerytury: 1) polskie okresy składkowe (104 miesiące); 2) polskie okresy nieskładkowe (34 miesiące); 3) zagraniczne (holenderskie) okresy składkowe (269 miesięcy). Uwzględniając okresy ubezpieczenia na użytek nabycia prawa do emerytury organ rentowy zastosował następującą metodę. W pierwszej kolejności ustalił wymiar polskich okresów składkowych. W drugiej kolejności uwzględnił polskie okresy nieskładkowe w stażu ubezpieczeniowym w wysokości odpowiadającej 1/3 polskich okresów nieskładkowych. W trzeciej kolejności, z uwagi na nieosiągnięcie przez ubezpieczonego na podstawie polskich okresów ubezpieczenia minimalnego stażu ubezpieczeniowego, celem nabycia prawa do emerytury doliczył do krajowego stażu ubezpieczeniowego okresy składkowe ukończone w Holandii. Organ rentowy wyjaśnił, że wykładnia art. 45 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie, w wersji zmienionej i uaktualnionej rozporządzeniem Rady (WE) nr 118/97 z dnia 2 grudnia 1996 r. (Dz.U. WE 1997, L 28, s. 1), ze zmianami wprowadzonymi rozporządzeniem (WE) nr 1992/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. (Dz.U. L 392, s. 1, dalej jako rozporządzenie 1408/71) przyjęta przez TSUE w wyroku z 3 marca 2011 r., Tomaszewska (C-440/09, EU:C:2011:114) nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie. Do nabycia przez ubezpieczonego prawa do emerytury wystarczające okazało się bowiem doliczenie do polskich okresów ubezpieczenia (składkowych i nieskładkowych w wymiarze 1/3 krajowych okresów składkowych) okresów ubezpieczenia ukończonych w innym państwie członkowskim. Zdaniem organu rentowego wyrok w sprawie C-440/09 Tomaszewska znajduje zastosowanie tylko wówczas, gdy po zastosowaniu takiej metody obliczania stażu ubezpieczeniowego, jaką przyjęto w niniejszej sprawie, okaże się, że ubezpieczony nie osiągnął wymaganego minimalnego stażu ubezpieczeniowego. Dopiero wtedy do krajowych okresów składkowych można doliczyć zagraniczne okresy składkowy i od zsumowanych okresów ubezpieczenia (krajowego i zagranicznego) wyliczyć maksymalny udział krajowych okresów nieskładkowych (1/3 okresów składkowych). Ustalony przy zastosowaniu powyższej metody (krajowe składkowe + krajowe nieskładkowe + zagraniczne składkowe) staż ubezpieczeniowy został następnie uwzględniony przy wyliczeniu teoretycznej kwoty świadczenia na podstawie art. 52 ust. 1 lit. b) rozporządzenia 883/2004. Z kolei rzeczywista kwota świadczenia została wyliczona w proporcji 138 miesięcy polskich okresów ubezpieczenia (składkowych i nieskładkowych w wymiarze 1/3 krajowych okresów składkowych) do 407 zsumowanych polskich i zagranicznych (holenderskich) okresów ubezpieczenia. Na tej podstawie wyliczono, że z teoretycznego świadczenia w kwocie 974,78 zł ubezpieczonemu należy wypłacać świadczenie w wysokości 33,9%, to jest 335,81 zł.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
