24.11.2021 Obrót gospodarczy

Uchwała SN z dnia 24 listopada 2021 r., sygn. III CZP 80/20

Na postanowienie referendarza sądowego o odmowie zwolnienia od opłaty od apelacji, wydane w sądzie drugiej instancji, przysługuje skarga.

Teza urzędowa

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący)

‎SSN Władysław Pawlak (sprawozdawca)

SSN Dariusz Zawistowski

w sprawie z powództwa E. P. przeciwko miastu W. ‎o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 24 listopada 2021 r., ‎zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Apelacyjny w (…) postanowieniem z dnia 14 lipca 2020 r., sygn. akt V ACa (…),

Czy na postanowienie referendarza sądowego o odmowie zwolnienia od opłaty od apelacji wydane w sądzie drugiej instancji przysługuje na podstawie art. 398[22] § 1 k.p.c. skarga ?

podjął uchwałę:

Na postanowienie referendarza sądowego o odmowie zwolnienia od opłaty od apelacji, wydane w sądzie drugiej instancji, przysługuje skarga.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2020 r. Referendarz Sądowy w Sądzie Apelacyjnym w (…) uwzględnił częściowo wniosek powoda E. P. o zwolnienie od kosztów sądowych w zakresie opłaty od apelacji, a w pozostałym zakresie odmówił zwolnienia. Powód wniósł skargę na orzeczenie Referendarza Sądowego w części oddalającej jego wniosek o zwolnienie od opłaty sądowej od apelacji, a Referendarz Sądowy na podstawie art. 398²² § 6 k.p.c. przedstawił skargę Sądowi Apelacyjnemu w celu rozważenia jej dopuszczalności.

Badając tę kwestię Sąd Apelacyjny powziął wątpliwości, które wyraził w przedstawionym do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu pytaniu prawnym. W pisemnych motywach Sąd drugiej instancji wskazał, że literalne brzmienie art. 398²² § 1 k.p.c. wyklucza dopuszczalność skargi na orzeczenie referendarza sądowego odmawiające zwolnienia od kosztów sądowych, gdyż na postanowienia sądu drugiej instancji w tym przedmiocie kodeks postępowania cywilnego nie przewiduje zażalenia. Z drugiej jednak strony, nie można tracić z pola widzenia pozycji ustrojowej i procesowej referendarza sądowego, która, w świetle przepisów Konstytucji RP i ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (jedn. tekst: Dz. U. z 2020 r., poz. 2072; dalej: „u.s.p.”), różni się od statusu sędziego. Referendarz sądowy jest wprawdzie samodzielnym organem sądowym wykonującym funkcje o charakterze orzeczniczym, ale nie zaliczającym się do władzy sądowniczej i nie sprawującym wymiaru sprawiedliwości. Niezależnie od tego, skarga na orzeczenie referendarza sądowego nie ma jednolitego charakteru. Jest środkiem procesowym odformalizowanym, niedewolutywnym, a niekiedy wywołuje skutek anulacyjny i łączy się zasadniczo z niższym poziomem gwarancji procesowych w stosunku do orzeczeń sądu.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty