Postanowienie SN z dnia 24 czerwca 2020 r., sygn. III UK 107/19
Przyjmując, że pojęcie "przychód" jest jednakowo zdefiniowane w przepisach podatkowych i w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, należy przyjąć, iż wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych stanowi przychód pracownika, zgodnie z art. 18 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń przyjmowany do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Świadczenie to jest nieodpłatne, tzn. nie wymaga świadczeń wzajemnych, a pozostaje w związku ze stosunkiem pracy w tym sensie, że może otrzymać je tylko pracownik od pracodawcy, na warunkach ustalonych w układzie zbiorowym pracy, w regulaminie wynagradzania lub w innych przepisach płacowych.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Korzeniowski
w sprawie z odwołania ,,B." Spółki z o.o. w N. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. o interpretację, na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 24 czerwca 2020 r., na skutek skargi kasacyjnej odwołującego się od wyroku Sądu Apelacyjnego we [...] z dnia 12 września 2018 r., sygn. akt III AUa [...],
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2. zasądza od skarżącej Spółki z o.o. "B." w N. na rzecz pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. 240 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny we [...] w sprawie o interpretację § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyrokiem z 12 września 2018 r. oddalił apelację skarżącego wnioskodawcy ,,B." sp. z o.o. w N. od wyroku Sądu Okręgowego w O. z 22 marca 2018 r., który oddalił jego odwołanie od decyzji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z 25 sierpnia 2015 r., uznającej za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku z 7 sierpnia 2015 r., dotyczące nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne przychodu uzyskiwanego przez pracownika z tytułu udostępniania mu za symboliczną odpłatnością samochodu służbowego do celów prywatnych. Sąd stwierdził, iż nie było sporne, że korzyść polegająca na nieodpłatnym udostępnieniu pojazdu służbowego pracownikom przez pracodawcę jest przychodem w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym stanowi podstawę wymiaru składek w rozumieniu art. 18 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Spór sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy w konkretnym stanie faktycznym, w którym pracownicy ponoszą częściową odpłatność za korzystanie z pojazdu służbowego do celów prywatnych, wynikającą z zapisów w regulaminie wynagradzania, ich przychód z tego tytułu podlega wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia z 18 grudnia 1998 r. W ocenie Sądu § 2 ust. 1 pkt 26 obejmuje środki transportu publicznego oraz transportu organizowanego przez pracodawcę. Nie można zatem podzielić poglądu wnioskodawcy, iż dyspozycją powyższego przepisu objęte są również pojazdy służbowe udostępniane pracownikom do celów prywatnych. Regulacja została wprowadzona celem umożliwienia pracodawcy organizacji "przejazdów" pracowników, czyli dojazdów do pracy, z pracy oraz w celu wykonywania obowiązków służbowych, a także innych przejazdów związanych z zatrudnieniem organizowanych przez pracodawcę (np. wyjazdy na majówkę, grzybobranie, do kina, teatru czy inne), bez obciążenia daniną na ubezpieczenia społeczne. Natomiast korzystanie przez pracowników z majątku (środków trwałych) płatnika - samochodów służbowych dla celów prywatnych (i to bez względu czy cele prywatne są określone czy nie), przy dokonywaniu symbolicznej odpłatności wyliczonej w sposób określony przez płatnika, stanowi przysporzenie majątkowe pracowników. Taka korzyść majątkowa pracownika powinna stanowić także podstawę oskładkowania w rozumieniu ustawy systemowej. Gdyby ustawodawca takie wyłączenie chciałby wprowadzić, to z uwagi na jego znaczną wartość -uczyniłby to w sposób jednoznaczny, tak jak uczynił to w § 2 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia w zakresie korzystania z pojazdów prywatnych dla potrzeb pracodawcy.
We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania wskazano na potrzebę wykładni § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia z 18 grudnia 1996 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w zakresie pojęcia "przejazdów środkami lokomocji" -albowiem przepis ten budzi poważne wątpliwości interpretacyjne a niezależnie wywołuje rozbieżności w orzecznictwie sądów, czego przykładem są Zaskarżony Wyrok, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 7 marca 2016 r., III AUa 493/15, wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 24 czerwca 2015 r., XIV U 933/15, wyrok Sądu Okręgowego w Elblągu z 14 marca 2013 r., IV U 2744/12. Możliwość wykorzystywania dla celów prywatnych pojazdu służbowego (należącego do pracodawcy nieodpłatnie albo jedynie częściowo odpłatnie wywołuje w zasadzie dwa skrajne stanowiska: czy tak uzyskany przychód stanowi podstawę wymiaru składek czy też z racji § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia przychód taki jest wyłączony z podstawy oskładkowania. Pierwsze przyjmuje, że pojęcie środki lokomocji obejmuje środki transportu publicznego oraz transportu organizowanego przez pracodawcę. Natomiast korzystanie przez pracowników z samochodów służbowych dla celów prywatnych, przy symbolicznej odpłatności stanowi przysporzenie majątkowe stanowiące podstawę oskładkowania. Drugie stanowisko odwołuje się do literalnego brzmienia przepisu i twierdzenia, że z przepisu nie sposób wyprowadzić ograniczenia pojęcia "środków lokomocji" wyłącznie do środków transportu publicznego organizowanego przez pracodawcę, albowiem ograniczenie takie nie zostało wysłowione w treści przepisu. Zdaniem skarżącego znacznie silniejsze argumenty przemawiają za akceptacją poglądu drugiego, tj. nieograniczającego desygnatów pojęcia "środków lokomocji" wyłącznie do publicznych środków transportu czy środków transportu organizowanego przez pracodawcę - a w konsekwencji zakładającego wyłączenie z podstawy oskładkowania przychodów pracownika korzyści odnoszonych z tytułu pozostawienia pracownikowi możliwości wykorzystania pojazdu służbowego do celów prywatnych.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
