13.03.2020 Obrót gospodarczy

Uchwała SN z dnia 13 marca 2020 r., sygn. III CZP 65/19

Zniszczenie budynku nie powoduje wygaśnięcia udziału w użytkowaniu wieczystym gruntu jako prawa związanego z odrębną własnością lokalu, który znajdował się w tym budynku.

Teza urzędowa

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marta Romańska (przewodniczący)

SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)

SSN Maria Szulc

w sprawie z powództwa Gminy Z. przeciwko J. J. o uzgodnienie treści księgi wieczystej, po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym w dniu 13 marca 2020 r., zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Okręgowy w P. postanowieniem z dnia 4 czerwca 2019 r., sygn. akt XV Ca (...),

"Czy zniszczenie całego budynku mieszkalnego wielolokalowego, w którym ustanowiono odrębną własność jednego z samodzielnych lokali mieszkalnych, powoduje z mocy prawa wygaśnięcie użytkowania wieczystego ułamkowej części gruntu jako prawa związanego z odrębną własnością tego lokalu, powstałego na nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste we wskazanym zakresie w związku z ustanowieniem odrębnej własności tego lokalu?"

podjął uchwałę:

Zniszczenie budynku nie powoduje wygaśnięcia udziału w użytkowaniu wieczystym gruntu jako prawa związanego z odrębną własnością lokalu, który znajdował się w tym budynku.

Uzasadnienie

Sąd Rejonowy w Z. wyrokiem z dnia 13 marca 2018 r. nakazał zamknąć księgę wieczystą prowadzoną dla lokalu mieszkalnego nr 3 położonego w K. w budynku nr 13, nakazał wykreślić z działu II księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę 44/9 położonej w K. udział w prawie własności wspólnych części budynku oraz użytkowaniu wieczystym gruntu przysługującym każdoczesnemu właścicielowi lokalu nr 3 i zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3 300 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Ustalił, że na podstawie umów z dnia 20 lutego 2000 r. i z dnia 5 lipca 2002 r. Gmina Z. ustanowiła odrębną własność lokalu mieszkalnego nr 3 w budynku położonym we wsi K. na działce nr 44/9 i sprzedała ten lokal A. i J. B. z pomieszczeniami przynależnymi w postaci piwnicy i strychu oraz udziałem wynoszącym 6071/31101 w częściach wspólnych budynku mieszkalnego i ustanowiła na ich rzecz udział wynoszący 6071/31101 w użytkowaniu wieczystym gruntu. Dla lokalu mieszkalnego została urządzona księga wieczysta. Sąd Rejonowy w Z. postanowieniami z dnia 21 stycznia 2015 r. i z dnia 18 sierpnia 2015 r. stwierdził, że spadek po A. B. i J. B. nabył wnuk J. J. W budynku oprócz lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość należącego do dziadków pozwanego znajdowały się również dwa lokale stanowiące własność Gminy, które zajmowali najemcy. W dniu 31 lipca 2008 r. w wyniku pożaru doszło do zniszczenia całego budynku mieszkalnego. Gmina Z. dokonała rozbiórki zgliszczy i obecnie nie ma pozostałości po budynku mieszkalnym. Na gruncie pozostał budynek gospodarczy, który nie był przedmiotem umów sprzedaży z 2000 i 2002 r. i nie stanowił pomieszczenia przynależnego do lokalu mieszkalnego. Obecnie cała działka z budynkiem gospodarczym jest zajmowana przez pozwanego, który podejmuje działania zmierzające do przebudowy i rozbudowy budynku w celu zmiany sposobu użytkowania na mieszkalny.

Sąd Rejonowy, powołując się na uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 25 sierpnia 2017 r., III CZP 11/17 (OSNC 2017, nr 12, poz. 132), zaznaczył, że wygaśnięcie prawa użytkowania wieczystego gruntu nie powoduje wygaśnięcia prawa odrębnej własności lokalu w tym budynku. Wskazał, że wygaśnięcie prawa własności lokalu może nastąpić w wyniku zniszczenia lub rozebrania całego budynku albo jego części. Podkreślił, że skoro art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (jedn. tekst: Dz.U. z 2019 r., poz. 737 ze zm.; dalej: „u.w.l.") jest przepisem szczególnym do art. 235 § 2 k.c, użytkowanie wieczyste ułamkowej części gruntu jest prawem akcesoryjnym w stosunku do odrębnej własności lokalu. Przyjął, że wskutek zniszczenia lokalu i wygaśnięcia prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego wygasł również udział w prawie użytkowania wieczystego gruntu.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty