Wyrok SN z dnia 4 grudnia 2019 r., sygn. II PK 61/19
Niezasadne jest twirdzenie, że po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 24 listopada 2016 r., K 11/15 nie można stosować przepisów o kosztach podróży służbowych.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Staryk (przewodniczący)
SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)
SSN Andrzej Wróbel
w sprawie z powództwa A. S. przeciwko L. Sp. z o.o. z siedzibą w W. o ryczałty za noclegi, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 4 grudnia 2019 r., skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 19 grudnia 2018 r., sygn. akt VII Pa (...),
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w W. do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy wyrokiem z 19 grudnia 2018 r. oddalił apelację powoda A. S. od oddalającego powództwo o ryczałty za noclegi wyroku Sądu Rejonowego z 5 kwietnia 2018 r. Pozwany pracodawca sp. z o.o. L. w W. zatrudniał powoda jako kierowcę w transporcie międzynarodowym. Powód był uprawniony do otrzymywania świadczeń pieniężnych z tytułu zagranicznej podróży służbowej określonych w regulaminie wynagradzania. Kierowcy mieli obowiązek parkować pojazdy na odpoczynki (noclegi) na strzeżonych lub monitorowanych parkingach, wyposażonych w zaplecze socjalne (natryski - toalety) - w związku z tym kierowcom nie przysługiwał ryczałt za noclegi w podróży służbowej. Kierowcom przysługiwała dieta 40 euro za dobę w przypadku obsady pojedynczej pojazdu i 50 euro w przypadku obsady podwójnej. Powód przez cały okres zatrudnienia otrzymywał diety według stawek i na zasadach określonych w regulaminie. Nie kwestionował wysokości rozliczeń. Samochód wyposażony był w część sypialną (2 leżanki), stanowiącą wydzieloną od szoferki część kabiny. Dodatkowo kabina wyposażona była w klimatyzację i ogrzewanie postojowe, stolik oraz rozbudowany system schowków, lodówkę, zasłony. Powód nie ponosił żadnych kosztów związanych z noclegami. Koszty parkingowe opłacał z zaliczki. Z własnych środków ponosił jedynie koszty toalet i sanitariatów. Parkingi musiały być strzeżone, oświetlone, przy stacjach paliwowych. Powód jeździł do Niemiec, Holandii, Belgii, Wielkiej Brytanii. Umowa o pracę została rozwiązana 7 lipca 2012 r.
Sąd Rejonowy uznał, że pozew z 27 listopada 2014 r. o ryczałty noclegowe za okres od października 2011 r. nie zasługuje na uwzględnienie. Wskazał, że pracodawca spoza sfery budżetowej ma swobodę w określaniu warunków wypłacania należności z tytułu podróży służbowych, dostosowując wewnętrzne przepisy prawa pracy do specyfiki swojej działalności. Nie może jednak obciążać pracownika tymi kosztami. Dieta nie mogła być niższa niż dieta z tytułu podróży służbowej w kraju dla pracownika sfery budżetowej (art. 77 § 4 k.p.). Jeżeli pracownik dokona takiego wyboru, to dzienne okresy odpoczynku i skrócone tygodniowe okresy odpoczynku może wykorzystywać w pojeździe, o ile posiada odpowiednie miejsce do spania i znajduje się na postoju (art. 8 ust. 8 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego). Sąd Rejonowy odwołał się również do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 24 listopada 2016 r., K 11/15 i stwierdził, że do czasu wykonania zalecenia Trybunału (uregulowania kwestii w sposób adekwatny do charakteru i specyfiki podróży służbowej kierowcy w transporcie międzynarodowym) odpadły podstawy do obciążania pozwanej spółki kosztami noclegów powoda, w sytuacji, kiedy nie przedstawił rachunków hotelowych. Innymi słowy, brak jest materialnoprawnej podstawy roszczeń powoda. Dodatkowo, Sąd Rejonowy wskazał, że powód nie wykazał, że miejsce do spania w kabinie samochodu było nieodpowiednie w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr 561/2006 (art. 8 ust. 8). Samochód miał odpowiednie miejsce do spania, posiadał klimatyzację oraz ogrzewanie postojowe. Sąd miał także na uwadze, że przez ponad rok pracy powód nie zgłaszał żadnych roszczeń z tego tytułu, co świadczyło o tym, że przystał na takie warunki zatrudnienia. Powód nie wykazał, aby poniósł jakiekolwiek koszty noclegu. W podsumowaniu Sąd podał, że po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 24 listopada 2016 r., K 11/15, brak jest jakiejkolwiek regulacji, która pozwalałaby na stosowanie jakichkolwiek przepisów dotyczących należności za podróże służbowe do pracowników zatrudnionych na stanowiskach kierowców w transporcie międzynarodowym.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
