Wyrok SN z dnia 4 grudnia 2018 r., sygn. I PK 179/17
1. Zwrot "jeżeli ustali" użyty w art. 45 § 2 k.p. wskazuje jednoznacznie, że przyznanie pracownikowi innego roszczenia niż przez niego wybrane jest wyjątkiem, którego dopuszczalność zależy od ustalenia, że przywrócenie do pracy byłoby niemożliwe lub niecelowe. Znaczenie pojęcia "ustali" wymaga od sądu przeprowadzenia postępowania dowodowego w odpowiednim zakresie. Nie jest natomiast dopuszczalne formułowanie przez sąd ocen jedynie na podstawie twierdzeń stron.
2. Między innymi przyczynami nieuwzględniania roszczenia o przywrócenie do pracy z uwagi na przesłankę niecelowości są cechy osobowościowe pracownika o takim nasileniu, że nie sprzyjają one atmosferze pracy i są uciążliwością dla współpracowników lub bezpośrednich przełożonych. Konflikt z przełożonymi lub współpracownikami musi być jednak zawiniony przez pracownika i na tyle poważny, że wymusza podejmowanie przez pracodawcę działań mających przywrócić w zakładzie porządek i dyscyplinę pracy.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący)
SSN Piotr Prusinowski
SSN Romualda Spyt (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa B. J. przeciwko Sądowi Rejonowemu w K. o przywrócenie do pracy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 4 grudnia 2018 r., skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w K. z dnia 11 kwietnia 2017 r., sygn. akt IX Pa [... ],
oddala skargę kasacyjną i odstępuje od obciążania powódki kosztami postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy w K. wyrokiem z 28 października 2016 r. zasądził od pozwanego Sądu Rejonowego w K. na rzecz powódki B. J. 9.637,20 zł tytułem odszkodowania (pkt 1), oddalił żądanie powódki o przywrócenie do pracy (pkt 2), rozstrzygnął o kosztach procesu (pkt 3), oraz nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 3.212,40 zł (pkt 4).
Sąd ustalił, że powódka była zatrudniona u pozwanego do 13 października 1998 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku protokolanta w Wydziale [...], następnie od 1 października 1999 r. na stanowisku sekretarza sądowego. Z dniem 1 maja 2007 r., w związku z podziałem Sądu Rejonowego w K., przeniesiono ją na stanowisko starszego sekretarza sądowego w Sądzie Rejonowym w K. w Wydziale [...]. Od 1 stycznia 2011 r. została skierowana do pracy w biurze podawczym w ramach oddziału administracyjnego, a od 1 lipca 2011 r. została przeniesiona na stanowisko inspektora. Z dniem 1 lutego 2013 r. została skierowana do pracy w jednostkach organizacyjnych w ramach struktury oddziału administracyjnego: biurze podawczym, biurze dowodów rzeczowych, archiwum, czytelni oraz punkcie obsługi interesanta. Sąd ustalił, że struktura zatrudnienia u pozwanego jest taka, że nie ma rezerwowych pracowników przeznaczonych do pełnienia zastępstw za osoby nieobecne. W razie nieobecności jakiegoś pracownika inni pracownicy muszą przejąć jego zadania i godzić ich wykonywanie z własnymi obowiązkami. Każda nieobecność pracownika, niezależnie od jej przyczyny, wiąże się z koniecznością organizacji zastępstw i w jakimś stopniu dezorganizuje pracę w pozwanym Sądzie. Początkowo absencje chorobowe powódki w pracy nie były znaczne, z czasem powódka zasadniczo w każdym miesiącu korzystała z tygodniowego zwolnienia lekarskiego. Gdy powódka świadczyła pracę w biurze podawczym jej nieobecność miała negatywny wpływ na funkcjonowanie biura. Kierownik musiał rozdzielać zadania powódki pomiędzy pozostałych pracowników, co powodowało ich dodatkowe obciążenie. Nieobecności powódki w tej jednostce nie były jednak najbardziej dokuczliwe, ponieważ było tam wielu pracowników, pomiędzy których można było rozdzielać jej zadania. Średnio w biurze podawczym zatrudnionych było 14 osób. Współpracownicy powódki z reguły negatywnie komentowali jej nieobecności, byli źli, że muszą wykonywać jej zadania. Dodatkowo powódka nie potrafiła pracować w grupie, co sprzyjało powstawaniu pomiędzy pracownikami konfliktów. W 2012 r. powódka została przesunięta do czytelni akt w celu usunięcia konfliktu oraz ze względu na konieczność wskazania kogoś na to stanowisko. W kwestiach merytorycznych przełożeni nie mieli do powódki żadnych zastrzeżeń. Sąd stwierdził, że nieobecności powódki w okresie, gdy pracowała w czytelni, były dla pracodawcy dokuczliwe, ponieważ całodniowe zastępstwo za powódkę musiał przejąć inny pracownik. Po przeniesieniu powódki, do przełożonych zaczęły napływać skargi petentów na zachowanie powódki. Liczba sygnałów była znaczna, co spowodowało konieczność przeprowadzenia z powódką indywidualnej rozmowy. Powódka sama przyznawała, że jest osobą nerwową i dającą łatwo się sprowokować. Okoliczności te, jak również nieobecności spowodowały przesunięcie powódki na samodzielne stanowisko pracownika biura dowodów rzeczowych. W biurze dowodów rzeczowych, w przypadku absencji chorobowej powódki, zadania były wykonywane później. Zastępujący powódkę pracownik wykonywał czynności doraźne, to jest przyjmował spływające dowody oraz wydawał ich w razie potrzeby, tak aby nie doprowadzić do paraliżu jego własnych obowiązków. W związku wykonywaniem dodatkowych obowiązków zastępujący pracownik otrzymywał dodatki specjalne do wynagrodzenia.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
