20.11.2019 Ubezpieczenia

Postanowienie SN z dnia 20 listopada 2019 r., sygn. I UZ 13/19

Zarówno organ ubezpieczeń społecznych, jak i sąd ubezpieczeń społecznych, mogą badać ważność umów zawartych przez ubezpieczonego z innymi podmiotami niż płatnik składek w celu ustalenia tytułu podlegania ubezpieczeniu oraz podstawy wymiaru składek, a także zbiegu tytułów ubezpieczenia.

Biuletyn SN Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nr 5-6/2020

Art. 38 ust. 1 ustawy systemowej wyznacza ogólną podstawę normatywną do wydawania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych - jako podmiot realizujący zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych - decyzji rozstrzygającej spór dotyczący obowiązku ubezpieczeń społecznych. Z uwagi na publicznoprawny charakter stosunku ubezpieczenia społecznego i związaną z nim wielopodmiotowość (organ rentowy - ubezpieczony - płatnik składek) należy przyjąć, że przepis ten ma zastosowanie w sytuacji, w której spór w przedmiocie istnienia obowiązku ubezpieczeń społecznych wystąpił między ubezpieczonym i płatnikiem składek, jak również wtedy, gdy organ rentowy, działając z urzędu (nawet wbrew zgodnej woli ubezpieczonego i płatnika składek), doszedł do przekonania, że określona osoba fizyczna - w zależności od konkretnych okoliczności faktycznych - podlega (nie podlega) obowiązkowi w zakresie ubezpieczeń społecznych. W obu tych przypadkach ustawodawca zobowiązał organ rentowy do wydania decyzji, a więc do wydania stanowczego rozstrzygnięcia, które ma w sposób kategoryczny (wiążący) rozstrzygać wątpliwości w zakresie tego, czy konkretna osoba fizyczna powinna podlegać obowiązkowi ubezpieczenia, z jakiego tytułu i u jakiego płatnika. W doktrynie i orzecznictwie zauważono także, że przedmiot sporu dotyczącego obowiązku ubezpieczeń społecznych został skonkretyzowany jako "dotyczący obowiązku ubezpieczeń społecznych", a więc stwierdzenia powstania, istnienia i ustania tego obowiązku, zatem decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych mają charakter "pozytywny".

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Jolanta Franczak

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty