20.01.2023

Wyrok NSA z dnia 20 stycznia 2023 r., sygn. I OSK 2762/19

Zrealizowanie celu wywłaszczenia, z zachowaniem warunków wynikających z art. 137 u.g.n., wyłącza dopuszczalność zwrotu nieruchomości, nawet jeżeli nieruchomość ta po latach będzie wykorzystywana na inny cel.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Iwona Bogucka (spr.) Sędziowie sędzia NSA Mariola Kowalska sędzia NSA Zygmunt Zgierski po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. K. i K. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 22 maja 2019 r. sygn. akt II SA/Gl 58/19 w sprawie ze skargi M. K. i K. K. na decyzję Wojewody Śląskiego z dnia 28 listopada 2018 r. nr NWXIV.7581.3.45.2018 w przedmiocie odmowy zwrotu wywłaszczonej nieruchomości oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z 22 maja 2019 r., II SA/Gl 58/19, oddalił skargę M. K. i K. K. na decyzję Wojewody Śląskiego z 28 listopada 2018 r. nr NWXIV.7581.3.45.2018 utrzymującą w mocy decyzję Prezydenta Miasta Rybnika z 20 września 2018 r. znak M.6821.9.2.2016 w przedmiocie odmowy zwrotu wywłaszczonej nieruchomości.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:

Prezydent Miasta Rybnika decyzją z 20 września 2018 r., wydaną na podstawie art. 136 ust. 3, art. 137, art. 142 oraz art. 216 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2204 z późn. zm.; dalej: u.g.n.) oraz art. 104 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 z późn. zm.; dalej: k.p.a.), po rozpatrzeniu wniosku M. K. i K. K. (dalej: skarżący) z 23 maja 2014 r. odmówił zwrotu nieruchomości położonej w J. przy ul. [...], zawierającej się w pierwotnych granicach działki nr [...], aktualnie oznaczonej jako części działek nr [...] i nr [...], o łącznej pow. 0.6551 ha, stanowiącej własność Gminy J. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że Skarb Państwa - Okręgowa Dyrekcja Inwestycji Miejskich w Rybniku aktem notarialnym z 9 grudnia 1969 r., Rep. A nr [...], sporządzonym na podstawie art. 6 ustawy z 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (Dz. U. z 1974 r., Nr 10, poz. 64 ze zm.), nabył od skarżących, za cenę 70.447,46 starych złotych, prawo własności nieruchomości opisanej w księdze wieczystej nr [...], oznaczonej jako działki nr [...] oraz [...], o łącznej pow. 0.7764 ha. Podstawą nabycia, powołaną w treści ww. umowy, była decyzja o lokalizacji szczegółowej nr 47/69 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej - Wydział Budownictwa, Urbanistyki i Architektury w Wodzisławiu z 9 lipca 1969 r., sygn. BU.II.15/47/69, zgodnie z którą opisana wyżej nieruchomość przeznaczona została pod budowę osiedla J. Na podstawie wykazu zmian gruntowych ustalono, że w pierwotnych granicach wywłaszczonej nieruchomości aktualnie znajdują się m.in. działki nr [...] oraz [...]. Teren zawierający się w pierwotnych granicach wywłaszczonej nieruchomości (działka nr [...]) przeznaczony był pod urządzenie terenu zielonego. W ocenie organu wszyscy świadkowie byli zgodni co do faktu, że na wywłaszczonej nieruchomości został urządzony teren zielony, stanowił on podmokłą łąkę, noszącą ślady koszenia. W trakcie oględzin nieruchomości przeprowadzonych w dniu 8 grudnia 2014 r. oraz 11 lipca 2017 r. stwierdzono, że aktualnie działka nr [...] stanowi część regularnego targowiska, w części zadaszonego a w pozostałej części zagospodarowanego stanowiskami handlowymi nie związanymi trwale z gruntem; natomiast działka nr [...] wykorzystywana jest jako parking przeznaczony do obsługi ww. targowiska. Biorąc pod uwagę, że faktycznym celem zagospodarowania wywłaszczonej nieruchomości było urządzenie terenu zielonego, zgodnie z planem realizacyjnym, to cel ten został zrealizowany. Obecny stan nieruchomości świadczy natomiast o odstąpieniu od poprzedniego sposobu jej wykorzystania, nie można mówić jednak mówić o zbędności na cel wywłaszczenia, gdy nieruchomość po wywłaszczeniu została zagospodarowana i wykorzystana zgodnie z celem wywłaszczenia, a dopiero później jej przeznaczenie zmieniono.

W wyniku rozpoznania odwołania skarżących od powyższej decyzji Wojewoda Śląski (dalej: Wojewoda) decyzją z 28 listopada 2018 r. utrzymał ją w mocy. W uzasadnieniu Wojewoda wskazał, że z materiału dowodowego zgormadzonego w sprawie bezspornie wynika, iż wywłaszczony teren objęty postępowaniem, po dacie nabycia prawa własności przez Skarb Państwa, wykorzystywany był jako teren zielony i nie został zabudowany budynkami trwale związanymi z gruntem, które powstały w ramach budowy osiedla mieszkaniowego. Przedmiotowa nieruchomość była funkcjonalnie powiązana z powstającym osiedlem mieszkaniowym i wpisywała się w ład przestrzenny zaprojektowanej inwestycji. Nieruchomość ta była objęta planem realizacyjnym, a więc trudno przyjąć, że nie znajdywała się w zasięgu powstającej inwestycji. Późniejsze przekształcenie części wywłaszczonej nieruchomości, zaadaptowanie jej i rozpoczęcie wykorzystywania jako plac targowy z infrastrukturą towarzyszącą oraz parking samochodowy do obsługi samochodów (nawet objęty strefą płatnego parkowania) w żaden sposób nie niweczy charakteru tej nieruchomości, a co za tym idzie, takie wykorzystanie nieruchomości nadal koncepcyjnie wpisuje się w cel zrealizowanego już zamierzenia inwestycyjnego jakim była budowa osiedla mieszkaniowego.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty
ikona zobacz najnowsze Dokumenty podobne